Laat-Romeinse haarnaald, verguld

Vondst H&A 0300051
Oppervlaktevondst locatie Genderen-akker1.
Detectorvondst Gijs-Jan van Hemert, 2003.

Vrij kort na het verschijnen van TC13, met het artikel over de Wijster-type-haarhaald van Heesbeen, kwam de vondst van Gijs-Jan aan de orde:
het versierde bovenstuk van een wat afwijkende Wijster-type haarnaald.
Vermoedelijk is de schacht gebroken op de overgang van het gedecoreerde bovendeel naar onversierd middendeel, maar mogelijk ontbreekt ook nog een klein deel van de sierribben.

De Genderen(G1)- en Heesbeennaald (HB) zijn hier ter vergelijking op gelijke schaal weergegeven.

In tegenstelling tot de bronzen Heesbeennaald heeft G1 een verguld oppervlak, vermoedelijk aangebracht op zilver.
Vorm en versiering van de Genderen haarnaald vertonen enkele opvallende verschillen met die van Heesbeen.

Ten eerste de knop.
In de typische Wijsterhaarnaald (HB) steekt deze als de hoed van een paddestoel duidelijk buiten de schacht (steel). In de Genderennaald blijft de knop binnen de tapse vorm van de schacht, maar is als knop zichtbaar door de opvallende insnoering onder de knop.
De decoratie is ook hier opgebouwd uit bekende vormelementen, maar de facetring (F) wijkt af door een dubbele (gespiegelde) uitvoering.

Ten tweede het patroon.
Van herhalingen van een basispatroon is hier geen sprake. De facetring is maar één keer aanwezig en de elementen onder de facetring vormen een sterk afwijkend restpatroon (zie TC13).